بازگشت
ادبیات ، اتوپی آشتی طبقاتی
نصرت شاد نصرت شاد

               جایزه نوبل برای دمکراسی روستایی .

 

کمیته اعطای جایزه نوبل ادبیات در سال 1903 میلادی اعلان کرد که چون مارتین بیورنسن ، نویسنده نروژی در آثارش به تبلیغ آشتی طبقاتی و دمکراسی دهقانی پرداخته است ، به دریافت جایزه نوبل آن سال مفتخر شده .

او نخستین نویسنده برنده نوبل در کشورهای اسکاندیناوی بود . وی همدوره هنریک ایبسن ، نویسنده معروف نروژی است . ایبسن در باره او گفته بود که  بزرگترین اثر او ، زندگی اش بود . بیورنسن پیش از ایبسن به خلق نمایشنامه های انتقادی و اجتماعی پرداخت . او در کنار ایبسن یکی از درام و نمایشنامه نویسان مهم قرن 20 نروژ بود .

بیورنسن ، نویسنده ای است رئالیست که خالق درام ، رمان ، شعر، داستان ، نوول و مقاله است . وی ژورنالیست ، و مدیر تئاتر نیز بود . بیورنسن  در زمینه های بیشماری از جمله نقد ادبی ، و سخنرانی موضوعات اجتماعی و سیاسی نیز فعال بود .

وی چون مخالف استقلال پرولتاریا در نبرد اجتماعی بود ، خواهان یک اتوپی صلح طبقاتی شد و راه نجات را در اصلاحات صلح آمیز میدید .

بیورنسن پایه گذار نوگرایی در درام کشور نروژ بود و میگفت که نویسنده مسئولیت مهم اجتماعی و انسانی دارد . وی در کنار ایبسن جزو کلاسیکهای درام انتقادی و رئالیستی است . بیورنسن خالق اشعار میهن پرستانه و سرود ملی نروژ نیز است .

او غیر از درام های تاریخی ،نویسنده روایتها و داستان های دهقانی است . بیورنسن در ادامه سنت دمکراسی دهقانی با آثاری تاریخی شروع کرد . امروزه اشاره میشود که او به ادبیات نروز برای عبور از مرحله رمانتیک کمک نمود .

بیورسن از موضع احزاب لیبرال به دفاع و تبلیغ دمکراسی روستایی پرداخت . او خواهان رفرمهای دمکراتیک بورژوایی ، استقلال ملی نروژ ،صلح میان خلقهای اسکاندیناوی ، مدلفع استثمارشدگان ، خواهان برابری حقوق زن و مرد ،و خواهان اصلاحات آموزشی دانشگاهی بود .

بیورنسن در مبارزات سیاسی زمان خود برای استقلال نروژ از سوئد شرکت نمود . وی در جنبش خلقهای استقلال طلب اروپای آنزمان به دفاع از لهستانیها ، اوکرائینی ها ، کروآتی ها ، و اسلواکها پرداخت .

وی با اشاره به خشونت و استثمار نظام سرمایه داری ، خواهان برابری اخلاق عشقی جنسی میان زن و مرد گردید . وی نه تنها به مبارزه در راه استقلال ملی نروژ بلکه کمکی مهم به تشکیل هویت ملی کشور خود کرد .

وی غیر از جانبداری از عدالت اجتماعی ، خواهان برابری سیاسی با سوئد شد . او درام نویسی سیاسی است که در حرف و عمل خواهان پارلامنتاریسم گردید . وی آنزمان در کنار امیل زولا برای آزادی آلفرد درایفوس کوشش نمود . بیورنسن در جنگ کشورهای اسکاندیناوی با دو دولت پرویس و اطریش به جانبداری از جبهه اسکاندیناوی نمود .

                                                                                                                         

 

مارتینوس بیورنسن در سال 1832 در نروژ بدنیا آمد و در سال 1910 در پاریس درگذشت . او اجدادی روستایی داشت و پدرش یک روحانی مسیحی ساکن دهکده ای بود . از جمله آثار او- نمایشنامه ای در باره نیزو ، رژه عروس ، داستانهای دهقانی ، میان چند نبرد ، سیستم جدید ، یک دستکش ، شاه ، پاول لانگه ، تورا پارسبرگ ، در مسیر خدا ، پرچمی بر فراز شهر و بندر ، نمایشنامه ورشکسته ، نمایشنامه سردبیر ، و غیره هستند .

در نمایشنامه سردبیر او به فساد مطبوعات در جوامع سرمایه داری میپردازد . در نمایشنامه ورشکسته او به انتقاد از خود نظام سرمایه داری میپردازد بدون اینکه هوادار مارکسیسم باشد چون او یک رفرمیست است و نه یک انقلابی .

بیورنسن در پایان عمر  در باره جنگهای امپریالیستی مانند جنگ جهانی اول و دوم اخطار داد . او آنزمان در باره غالب موضوعات مهم جهان زمان خود بیش از 3000 مقاله نوشت . وی نامه نویسی فعال بود و بیش از 30000 نامه از او بجا مانده . انتقادهای اجتماعی و نمایشنامه های سیاسی او در خدمت احساسات وطن پرستی اش هستند . موفقیت ادبی بیورنسن از سال  1850 شروع گردید .

            -------------------------------------------------------------------------------------

 

 

Bjornson , Martinus Bjornstejerne 1832- 1910


February 9th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
شعر،ادب و عرفان